Haberler

2017 İçin Yeni Serbest Tüketici Limiti Belirlendi

EPDK’nın kurul kararıyla 2017 yılı için yeni serbest tüketici limiti 3600 kWh’tan 2400 kWh’a, 119 TL’den 82’ye düşürdü. Yani aylık ortalama minimum 82 TL elektrik faturası ödeyen herkes istediği tedarikçiden elektrik alabilecek hale geldi. Aylık faturası 82 TL’nin üzerinde olan tüketiciler yani yaklaşık 8,4 milyon abone yeni durumda serbest tüketici olma hakkına sahip oldu. Bu hem müşteriler hem de tedarikçiler açısından cezbedici bir durum teşkil ediyor.

Serbest tüketici limitinin sıfırlanması 2011 yılından beri gündemdeydi ancak perakende şirketlerinin ve sistem sağlayıcının altyapısının hazır olmaması dolayısıyla bu sürece geçişin birkaç yıl daha alacağı tahmin ediliyor. Tedricen limitin düşürülmesi hem tüketicinin bilinçlenmesi hem de tedarikçilerini teknik kapasitelerini güçlendirmeleri açısından iyi de bir fırsat sunuyor olabilir. Tabi bu konuya satış iştahları dolayısıyla itirazı olan özel tedarikçi şirketleri de yok değil.

Peki, serbest tüketici limitinin düşülmesi tüketici ve tedarikçiler için ne anlama gelmektedir?

Tüketici bilinçli olmalı

EPDK tüketicileri bilinçlendirmek için zaman zaman açıklamalar yapıyor ancak bu açıklamaların tüketicilere ne derece yansıdığı tartışılır. İnsanlar hala elektriğin pahalı ve ikame edilemeyen bir meta olmasından mütevellit “elektrikte indirim”, “istediğin tedarikçiyi seçme”, “sözleşme şartlarını müzakere ederek oluşturma” vb. kavramlara şüphe ile yaklaşmaktadır.

Müşteriler elektrik tedariğinin hala devlet eliyle sunulduğunu düşünüyor. Tabi bu duruma gerekçe olarak müşteriyi yeterli derecede bilgilendirmenin olmaması, ST limiti dolayısıyla elektrik şirketlerinin ticarethane ve sanayi tarife denilen müşterilere yönelmesi gösterilebilir.

Türkiye’de bir mesken ortalama 50-60 TL elektrik faturası ödüyor diye düşünürsek, 2017 yılı için ortalamanın biraz üstündeki müşteri segmenti (artık hanehalkı iyice devreye giriyor) elektrik tedarikçisi konusunda özgür hale geliyor. Bu iyi bir fırsat.

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz müşterilere her zaman olduğu gibi bazı öneriler sundu.

Aynı uyarıları tekrar etmekte payla görüyoruz:

• Tüketiciler, serbest tüketici hakkına sahip olup olmadıklarını öğrenmeliler
• Sözleşme imzalayacak serbest tüketiciler sözleşme imzalamadan önce sözleşme şartlarını iyice okumalılar ve tedarikçi ile müzakere etmeliler
• Sözleşme oluştururken uzun vadeli sözleşmelerden kaçınarak kendilerini dinamik biri piyasada bir yere hapsetmemeliler
• Elektrikte farklılaşma zor olduğundan seçtiği tedarikçinin güvenirliğini ve bilinirliğini araştırmalılar

Tedarikçiler atik olmalı

Serbest tüketici limitinin yıllar içerisinde düşürülmesi piyasaya farklı oyuncularında dahil olması ve böylece rekabetçi ortamın daha da sertleşmesini sağladı. Görevli perakende şirketi diye adlandırılan ve dağıtım şirketlerin ayrılan tedarikçiler piyasanın ana gövdesini oluşturan tedarikçiler. Ancak bunun dışında özel tedarikçi şirketleri de her geçen gün piyasaya oyuncu olarak dâhil olmakta.

Enerji piyasasında kar marjlarının şuan ki durumda düşük olması dolayısıyla sağlam bir mali alt yapıya sahip olmayanlar maalesef piyasada tutunamadılar. Bunun başkaca bir sebebi de müşteri işlemleri tarafını yönetememek, müşterilere yeterli alt yapı ve bilgiyi sağlayamamak sayılabilir.

Çünkü müşteriler Tedaş’ın geleneksel hizmetine alışmış olduklarından bu alandaki bir yanlış, eksik, hatalı bilgilendirme müşteri kaybına sebebiyet vererek şirketlerin iflasına neden oldu. Bunun yanında müşterinin nabzını tutan, dikkate değer kampanyalar sunan şirketler de yok değil. Elektrikte farklılaşmanın bir yolu olarak kampanyalar, işbirlikleri, özel sözleşme koşulları müşterileri çekmek için kullanıldı ve işe de yaradı.

Büyük müşteri dediğimiz tüketimi yüksek müşteriler daha çok ticarethane, sanayi vb. grubunda yer aldığı için meskene göre daha bilinçli davranıyorlar. Pek çoğu da hali hazırda bir tedarikçi firma ile sözleşme imzalamış durumda. Sözleşmenin bitmesiyle birlikte masaya tekrar oturuyor, sözleşme şartlarını (özellikle süresini ve indirim oranın) sıkı bir şekilde pazarlık ediyorlar.  Ancak mesken de bu bilinç henüz oluşmuş değil.

Serbest Tüketici Limitleri

Yukarıda belirtiğimiz üzere buna ST limiti ve bazı piyasa koşulları engeldi. 2017 yılı için ST limiti tedarikçiler açısında hedefin alt segmente (meskene) yönelmesini sağlayacak. Mesken müşterinin zorluğu ise piyasanın varlığından haberdar olmaması. Onun için buraya yönelecek tedarikçilerin geniş bir bilgilendirme ile satış yapmaları mümkün görünüyor.

Mesken müşterisi de güvendiği ve iyi bir indirim altığı tedarikçisini benimseyip değiştirmeyecek sözleşmesini revize edecektir. Bu  müşteri segmentine yönelecek tedarikçilerin müşteri kaybı yaşamamaları açısından daha hızlı adım atmak zorunda olduklarını bilmeleri gerekir.

Zira 2018 için ST limiti daha da düşürüleceği düşünülürse hem müşteri sayısı artmış olacak hem de sözleşme sürelerinin uzunluğu dolayısıyla yeni müşteri alma da zorluk çekilecektir.

Tedarikçiler temel olarak şunlar dikkat etmelidir:

• Müşteri ilişkileri kesinlikle en önde olmalı ve müşteri doğru bilgilendirilmeli
• Müşteriye sözleşme şartları açık ve net olarak ifade edilmeli
• Müşteriyi zor durumda bırakacak hallerden (indirim oranını revize etme, farklı ücretler yansıtma vb.) kaçınılmalı
• Müşteri ile güven tesis edilmeli
• Piyasayı bilinçlendirme/bilgilendirme yönünden mali imkanları nispetinde öncü olmalı

Yeni ST limitinin hem müşteriler hem de tedarikçiler açısından neler getirdiğini kısaca irdelemeye çalıştık. Umarız yeni durum ve yeni yıl tüm piyasa paydaşları için verimli, karlı ve mutlu bir şekilde başlar ve neticelenir.