Her elektrik abonesinde, yani bir kişinin bir konutu, bir iş yeri ve bir de tarımsal sulama için birden fazla elektrik aboneliği varsa; her tesisteki kullandığı elektrik bedeline ilave olarak ayrıca bir de her faturada tüketimi oranında TRT payı ödemek zorunda kalmaktadır.
Ayrıca sadece bir konutu olan tüketici ile tüketimi yüksek olan bir işletme; yine tüketimleri oranında biri liralar düzeyinde TRT payı öderken diğeri binlerle ifade edilen tutarlar ödeyecek demektir.
Peki, madem bu TRT payları elektrik tüketim miktarına endeksli o zaman neden adı TRT payı, veya TRT elektrik tüketiminden pay alıyorsa Elektrik şirketinde ortaklığı mı var, maktu bir vergi olsa belki anlaşılabilir.
Ama doğrudan tüketim miktarı ile ilişkili olması Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olmaz mı?
Yani daha yüksek TRT payı ödeyen bir işletme sahibi daha mı fazla TRT seyrediyor, seyretmiyorsa bu oranların geçerliliği sorgulanmalıdır.
Bir elektrik tüketicisi faturasını ödeme süresi içerisinde ödemeden, daha sonra gecikme faizli olarak ödediği zaman, gecikme zammının toplam fatura üzerinden hesaplanması nedeniyle; TRT payına da geçerli gecikme faizi ödemek durumunda kalmaktadır.
Ayrıca bu vergi ile Devlet Radyo ve Televizyon Kurumuna çok büyük ölçekte finansman sağlanırken; Radyo ve Televizyon yayıncılığı yapan özel sektör aleyhine rekabet ihlali oluşturup, oluşturmadığı da ayrıca tartışma konusudur.
Elektrikte TRT Payı Hesabı
Size buradan çok basit bir hesapla abonelerden aylık olarak toplanan TRT payı konusunda bir fikir vermek istedim.
2010 verilerine göre ülkemizde toplam 33.248.188 adet abone bulunmakta!
Bunun 458.617 adedi yazları kullanılan tarımsal sulama abonesi hadi bunun yanında 2.762.571 abonenin de sezonluk kullanılan yazlık aboneler diye düşünelim; kaldı 32.000.000 adet aylık fatura ödeyen abone; Abone başına aylık sadece 1.00,Tl TRT payı (bu bedel sadece sembolik olarak alınmıştır!
Gerçek bedel çok, çok fazladır ki enerji bedelinin ve kayıp-kaçak bedelinin %2 si.) ödediğimizi düşünecek olursak; 32.000.000 X1,00 = 32.000.000,00 Tl aylık olarak TRT’ye pay olarak verildiği düşünülebilir!
Aylık bu para ile acaba kaç TRT kurulabilir?
Karar sevgili okuyucularımındır.
Coşkun Tezel
Bu ay içerisinde Başbakan Yardımcısı Sayın Bülent ARINÇ “TRT vergisi yasal bir vergi, yasa kapsamında alınıyor” diye bir açıklama yapmıştır.
TRT payının yasaya dayanarak alınması, hukuka uygun olduğunu göstermez, kaldı ki yukarıda anlattığımız gerekçelerle Anayasa’nın eşitlik ilkesine uygun olduğunu düşünmüyorum.
Bunun dışında, her elektrik faturasında, Perakende Satış Bedeli (P.S.H), İletim Bedeli ve Dağıtım Bedeli ücretlerinin de; tüketiciyi korumadan uzak, tüketiciden alınarak görevli şirketlere aktarılan bir bedel olarak görülmektedir.
Elektriğin ticaretini yapan şirketler asli görevleri olan, iletim, dağıtım ve Perakende bedelleri ayrıca neden alıyorlar ayrı bir mesele?