akillisebekeler.com

Yeni Nesil Akıllı Teknolojiler

Buradasınız : Ana Sayfa / Arşivleri elektrik faturası

elektrik faturası

Koronavirüs Salgını Kapsamında Elektrik ve Doğalgaz Dağıtım Hizmetleri

Okunma Süresi: 3 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , , ,

Abone ol

Koronavirüs Salgını Kapsamında Elektrik ve Doğalgaz Dağıtım Hizmetleri

02.04.2020 tarihli Habertürk Gazetesinde Olcay Aydilek’in haberine https://www.haberturk.com/son-dakika-haberi-elektrik-ve-dogalgaz-faturasinda-yeni-donem-haberler-2632566-ekonomi göre;

Koronavirüs salgını ile mücadele kapsamında şehir içi dağıtım hizmetlerinde sayaç okuma hizmetlerinde görevli çalışan personellerin abonelerle teması kesilerek salgınla mücadeleye katkısı sağlanacak. Bu kapsamda, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’nun Elektrik ve Doğal gaz faturalandırılmasında bazı batı ülkeleri örneklerinde olduğu gibi, aylık düzenli sayaç okuma hizmetini geçici süre askıya alarak;

Tüketicilerin son 2 yıllık ortalama tüketimlerini, Geçmiş dönem tüketimi olmayanlar için de emsal tüketimler dikkate alınarak fatura düzenlenebilmesi için bir çalışma içerisinde olduğu bildirilmektedir.

Bu uygulama, 30.05.2018 tarih ve 30436 sayılı Resmi gazetede yayımlanan, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin 31.maddesinde; 2.11.2013 tarih ve 28809 sayılı Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 35.maddesinde belirtilen mücbir sebep halleri kapsamında yasal olarak uygulanabilir olsa da;

Pratikte, salgın nedeniyle ticari faaliyetlerde kapasite düşmesi sonucu veya faaliyetlerini askıya alan işletmelerin tüketimlerinin düşmesi ile; bu işletmelerin önceki dönem tüketimlerine göre kıyas fatura yapılması ile olmayan tüketim faturalandırılacak ve tam bir karmaşaya neden olacaktır.

Ayrıca elektrik şirketleri fatura bilgilerinin elektronik ortamda gönderebilmesi için tüketicilerin e-fatura bilgilerini güncellemiş olsalar bile özellikle son dönemde devreye giren e-arşiv fatura uygulaması tam oturmadan, e-mail veya GSM numaraları tam olarak güncellenmeden tüketicilerin fatura ve borç bilgilerinin tüketiciye iletilmesi ayrıca bir sorun olacaktır.

Koronavirüs Salgını Kapsamında Elektrik ve Doğalgaz Faturaları

Bu arada;

26.03.2020 tarihinde bir internet sitesinde; https://www.tarafsizhaberajansi.com/2020/03/26/bakan-donmezden-elektrik-ve-dogal-gaz-aciklamasi/ yayınlanan haberde Enerji Bakanı Fatih Dönmez’in atfedilen açıklamaya göre;

Koronavirüs’le mücadele kapsamında, vatandaşların evde kaldıkları süre boyunca; (konut dışı tüketimler konusuna bir açıklık getirilmemiştir.) elektrik ve doğal gaz hizmetlerinin kesintisiz devam edeceği bildirilmektedir.

Bu açıklamaya rağmen son günlerde bazı illerde konut abonelerinde borçtan dolayı elektrik kesintisi yapıldığı medyada yer almaktadır.

Bu durumda ya bu açıklama ilgili kurumlara genelge olarak gönderilmemiş veya bazı dağıtım şirketleri, genelgeye aykırı işlemler yapmaktadır.

Bu durumda, dağıtım şirketlerinin enerji tedarikinden kaynaklanan tedarikçiye olan borçları ertelenir veya yapılandırılırsa dağıtım şirketleri de faaliyetlerini sürdürebileceklerdir.

Bazı batı ülkeleri ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde olduğu gibi belli bir süre boyunca tüketicilerin elektrik, doğalgaz ve su faturaları devlet tarafından karşılanmayacaksa; zaten gelir kaybına uğramış tüketicilerin faturaları ödeme sıkıntısına etkili bir çözüm bulunmaması durumunda ekonomik ve sosyal etkileri çok daha yıkıcı olacaktır.

Saygılarımla

Coşkun Tezel

Kaçak Elektrik Kullanımı İle Mücadele

Okunma Süresi: 4 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , , ,

Abone ol

Kaçak elektrik kullanımı ile mücadele etmek ve okuma oranlarını yüksek düzeyde tutmak amacıyla; bina içerisindeki sayaçların yatırım programı dâhilinde bina dışına alınması yasal olarak dağıtım şirketlerinin yetkileri kapsamındadır.

Bu yatırımların, program kapsamında yapılmış olması nedeniyle orta vadede (baştan beri hiç sıcak bakmadığım bir gelir modeli olsa da; dağıtım şirketleri sözleşmeleri bu gelir modeline göre imzaladıkları için yapacak bir şey yok) tarife yolu ile geri dönüşünün dışında…

İyi planlanmış, öncelikli bölgeleri belirlenmiş ve uygulaması standartlar içerisinde olan bu yatırımların tarife yolu ile geri dönüşünün dışında…

Kısa vadede, özellikle yüksek kayıplı bölgelerde kayıt dışı tüketimin kayıt altına alınması neticesinde en fazla iki ay içerisinde doğrudan; ölçümlenebilir iyileştirmeler kaydedilmesi ile dağıtım şirketi genelinde bir önceki cari yıl sonunda cari yıl için konulmuş kayıp/kaçak hedeflerinin altında kalınan oran kadar geri dönüş sağlanmış olacaktır.

Bunun yanında özellikle yüksek kayıplı dağıtım bölgelerinde,  bir taraftan bir önceki cari yılda belirlenen cari yıl kayıp/kaçak hedefleri nedeniyle fiyat eşitleme mekanizmasından aldıkları bedel, diğer taraftan uygulama neticesinde düşecek olan K/K oranının, hedef K/K oranından düşük gerçekleşen oranı kadar gelir ve diğer taraftan ise orta vadede tarife yolu ile alınacak yatırım tutarı ile oldukça yüksek gelir elde edebilmek mümkündür.

Kaçak Elektrik Kullanımı ile Mücadele – Sayaç Keşifleri

kayıp kaçak-edaş, kabaran elektrik faturaları,kaçak elektrik cezası kaçak elektrik tespiti
Elektrik Panosu

Fakat bu yetkiyi sadece yatırım kalemini doldurmak için yapmamak gerekiyor. Yandaki resmimde görüldüğü gibi, elektrik sayaçlarının dışarı alınıp kaçak/kayıp oranının denetim altına alınmasından ziyade yatırım bütçesindeki keşif bedelini doldurmak için; sözde sayaçların bina dışına çıkarıldığı izlenimi vermektedir.

Sırf keşif doldurmak amacı taşıyan bir işlem olmasa yapılan işlemlere biraz özen gösterilir; tüketicinin mülkiyet hakkının korunması kapsamında en azından tüketici panosu daha düzgün halde bırakılabilirdi.

Tüketicinin haklarınıza saygı duymasını bekliyorsanız; tüketicilerin de haklarına saygı duymak zorundasınız.

Kaldı ki 31.12.2015 tarih ve 29579 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan EPDK’nın “DAĞITIM SİSTEMİNDEKİ KAYIPLARIN AZALTILMASINA DAİR TEDBİRLER YÖNETMELİĞİ”  6.maddesinin 3.bendinde ki;

“(3) Yüksek kayıplı şirketler kayıp oranlarını düşürmek için aldıkları tedbirleri ve sonuçlarını altı aylık dönemlerde Kuruma bildirir.” Hükmü bulunmaktadır.

Bu maddeye rağmen beş dönemdir bu tedbirler ya alınmıyor veya alınan tedbirler başarılı olamıyor.

O halde, hem kaçak elektrik enerjisi tüketimi ya da kullanımının hem de yönetmelik şartlarını yerine getirmeyen kaçak tutanakları ve tahakkukları uygulamalar hakkında yasal yaptırımlar ağırlaştırılmalı, görev ve sorumluluğunu yerine getirmeyenlere de tarafsızca uygulanmalıdır.

Karşılaştırmalı Kayıp Kaçak Oranları

Her edaşın ve ülke ekonomisinin kanayan yarası kayıp kaçak oranlarını karşılaştırdık. Elektrik Dağıtım Şirketleri Hedeflenen ve Gerçekleşen Kayıp Kaçak Elektrik Oranları;

kaçak elektrik oranları 2018 kaçak elektrik oranları 2017 kaçak elektrik oranları 2015 kaçak elektrik oranları 2016 kaçak elektrik oranı 2017 kaçak elektrik kullanım oranları 2018 kaçak elektrik kullanım oranları 2017 kaçak elektrik kullanım oranları 2015 kaçak elektrik kullanım oranları 2016 illere göre kaçak elektrik oranları türkiye kaçak elektrik oranı iller elektrik kayıp kaçak oranları illere göre kaçak elektrik kullanım oranları tedaş kaçak elektrik kullanım oranları doğuda kaçak elektrik kullanım oranı türkiye'de illere göre kaçak elektrik kullanım oranları illere göre kaçak elektrik kullanım oranları tedaş illere göre kaçak elektrik kullanım oranları 2018
Karşılaştırmalı Kayıp Kaçak Oranları

Hedef altında gerçekleşenler K/K oranları,

Hedeflenen ile gerçekleşme arasındaki olumlu fark.

Bir önceki yıl hedefine göre düşük oranlı yeni K/K hedefi oranı.

2017 yılı gerçekleşen K/K oranı ile 2018 yılı için hedeflenen düşürülmüş K/K oranı farkı

Coşkun Tezel

Elektrik Faturası!

Okunma Süresi: 3 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , ,

Abone ol

Elektrik Faturası Yönetmeliği ile Elektrik Satışının Fatura Edilmesi

8 Mayıs 2014 tarih ve 28994 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin “Ödeme Bildirimi” başlıklı 12.maddesinin 3.bendinde,

Görevli tedarik şirketleri tarafından düzenlenecek olan ödeme bildirimi (Faturalarda) asgari olarak yer alacak bilgilerin;

  1. a) Tüketicinin adı-soyadı veya unvanı, adresi, tüketici ve/veya abone numarası, abone grubu,
  2. b) Sayaç veya sayaçlara ait marka, tip ve seri numarası, çarpan, varsa akım ve/veya gerilim trafo oranları,
  3. c) Tüketime esas ilk ve son endeksler ile okuma tarihleri,
  4. ç) Tüketilen elektrik enerjisi miktarı,
  5. d) Tüketimin fiyatlandırılmasına esas enerji ve kapasite bilgileri,
  6. e) Elektrik enerjisi birim fiyatları ve tüketim bedeli ile ilgili mevzuat kapsamında faturalarda yer alması öngörülen diğer bedelleri,
  7. f) Vergi, yasal kesinti ve borçlar,
  8. g) Son ödeme tarihi, ödeme şekilleri ve merkezleri,
  9. h) Değiştirilen sayaç var ise aynı döneme ait tüketim değerleri,

ı) Görevli tedarik şirketi ile dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin tüketici hizmetleri merkezlerinin telefon ve faks numaraları ile internet ve elektronik posta adresleri, arıza ve acil durumlarda aranabilecek dağıtım şirketinin telefon numarası,

  1. i) Günlük enerji tüketim ortalaması,
  2. j) Bir sonraki okuma dönemi,
  3. k) Varsa geçmiş dönemlere ilişkin borç veya alacak,
  4. l) Kesme-Bağlama bedeli,
  5. m) Ödeme bildirimi tarihi itibariyle, tüketicinin son bir yıllık elektrik enerjisi tüketim miktarı,
  6. n) Bulunması halinde otomatik ödeme talimatı bilgisi.

            Şeklinde belirlenmiş olması, Bağımsız tedarikçilerin bu maddelerden muaf tutulacağı anlamı taşımadığı gibi, tüketicinin tüketimleri hakkında bilgi sahibi olması için yukarıdaki bilgilerin olması zorunludur.

Elektrik Faturası Yönetmeliği

Buna rağmen, aşağıda gördüğünüzve önemli bir bağımsız tedarikçinin düzenlemiş olduğu bir elektrik faturasında;

elektrik faturası yönetmeliği ödeme bildirimi yönetmeliği
Elektrik Faturasında yazılması gereken maddeler ve yönetmelik

1 ) Sayaç veya sayaçlara ait marka, tip ve seri numarası, çarpan, varsa akım ve/veya gerilim trafo oranları,

2 ) Tüketime esas ilk ve son endeksler ile okuma tarihleri,

Gibi iki önemli bilginin olmadığı gibi, Endüktif Reaktif, Kapasitif Reaktif, Güç ve Güç Aşımı birimleri tanım olarak (KWH) olarak (doğrusu kWh olması gerekirdi) belirtilmiştir, bu yanlış tanımların her ne kadar fatura hesaplanmasına etkisi olmasa da literatüre uygun tanımlama olmadığı da görülmektedir.

Oysa Endüktif Reaktif ve Kapasitif Reaktif tüketimleri birim tanımı olarak (kVARh), Güç ve Güç Aşımı birim tanımları ise (kW) olarak, Aktif tüketimin ise (kWh) olarak tanımlanması gerekirdi.

Coşkun Tezel

Reaktif Bedel Muafiyeti !

Okunma Süresi: 4 Dakika Yazar: Güncelleme: 10 Yorum Kategori: Analiz Etiketler: , , ,

Abone ol

Reaktif Enerji Bedeli Uygulamasında Muafiyet

EPDK’nun 26.12.2016 tarih ve 6808 sayılı Kurul Kararı ile

31.12.2015 tarih ve 29579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren EPDK’nun 5999-3 sayılı Kurul Kararı ile uygulamaya konulan; “Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Tedarik Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar’ kararın 13.maddesinin ¹ 2.fıkrası

“(2) Yukarıda belirtilenler dışında, tüm dağıtım sistemi kullanıcıları ile sisteme enerji veren üreticilere çekiş yönünde 16 ncı maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen; durumlarda aşağıdaki şartlar dâhilinde reaktif enerji tarifesi uygulanır. Ancak kullanıcıya ait kompanzasyon tesisinde arıza sonucu; oluşan ihlalin yılda (takvim yılı) bir kez olması halinde reaktif enerji bedeli faturalamada dikkate alınmaz. Reaktif enerji ölçüm sistemleri dağıtım şirketi tarafından tesis edilir. Reaktif enerji ölçüm sistemi tesis edilmemiş kullanıcılara reaktif enerji bedeli uygulanmaz.”

Şeklinde değiştirilmiştir.

Yeni düzenlemede açıkça belirtildiği üzere kullanıcının kompanzasyon tesisinde oluşan bir arıza nedeniyle aktif, reaktif (Endüktif veya kapasitif oranların biri veya her ikisi birden) oranlarının ihlalinin bir takvim yılı içerisinde bir defa gerçekleşmesi durumunda;

Bu oran aşımlarının faturalamada dikkate alınmayacağı, dolayısı ile kullanıcı bu madde kapsamındaki ihlalinden dolayı herhangi bir reaktif bedel ödemeyecektir.

Değiştirilen maddenin içeriğine göre,  aynı takvim yılı içerisinde ikinci defa ihlalin gerçekleşmesi durumunda, ikinci ihlalden itibaren reaktif bedellerin uygulanacağı anlaşılmaktadır.

Bu uygulama sonucu takvim yılı içerisinde ilk defa aktif/reaktif oranlarının aşılması, faydalanılmış olunan reaktif enerji bedeli muafiyeti ve aynı yıl içerisinde konunun tekerrürü halinde aşılan reaktif oranının fatura edileceği hakkında tüketiciyi uyarma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bu nedenle tüketiciler her dönem faturalarını dikkatle inceleyerek; faturalandırılmayan aşım ihlallerini takip etmek durumundadırlar.

            Tüketicilerin yeterli bilgi sahibi olmaması nedeniyle uygulamanın denetiminin nasıl yapılacağı ise belirsizliğini korumaktadır.

Reaktif Enerji’de Tüketici Bilinci

Dağıtım ve görevli tedarik şirketleri denetlenmiş olsa bile şu anda sayıları 200’ü aşan bağımsız tedarikçilerin madde hükmünü uygulayıp uygulamadıkları veya madde hükmünü uygulamayan ve tüketici itirazına rağmen gerekli düzeltmeyi yapmayan dağıtım ve tedarik şirketleri hakkında bir yaptırım ise bulunmamaktadır.

(Değiştirilen maddenin son iki satırındaki “Reaktif enerji ölçüm sistemleri dağıtım şirketi tarafından tesis edilir. Reaktif enerji ölçüm sistemi tesis edilmemiş kullanıcılara reaktif enerji bedeli uygulanmaz.”  İfadesi dağıtım sistemi kullanıcılarını bağlayan ifadeler olmadığından dağıtım sistemi kullanıcılarının bu konuda daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Dağıtım sistemi kullanıcıları kendi kompanzasyon sistemlerini tesis etmek ve kontrol altında tutmakla yükümlüdürler.

¹(2) Yukarıda belirtilenler dışında, tüm dağıtım sistemi kullanıcıları ile sisteme enerji veren üreticilere çekiş yönünde 17 nci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen durumlarda aşağıdaki şartlar dâhilinde reaktif enerji tarifesi uygulanır. Reaktif enerji ölçüm sistemleri dağıtım şirketi tarafından tesis edilir. Reaktif enerji ölçüm sistemi tesis edilmemiş abonelere reaktif enerji bedeli uygulanmaz.

Coşkun Tezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Ticari Kayıplar!

Okunma Süresi: 7 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , ,

Abone ol

Reaktif Bedel Hesaplama ile Reaktif Enerji Bedeli Nedeniyle Oluşan Ticari Kayıplar.

24.12.2015 tarih ve 5966-24 sayılı EPDK Kurul Kararı’nın 13.maddesine göre, tüketiciler açısından;

            Mesken aboneleri,  Aydınlatma aboneleri, tek fazla beslenen aboneler ile kurulu gücü 15 kW (bağlantı gücü 9 kW)’a (dâhil) abonelere reaktif enerji uygulanmaz.

            Sözleşme gücü 9 kW ve daha büyük olan tüketicilerde, Aktif, Endüktif ve Kapasitif ölçümü yapabilen kombi sayaçlar kullanımı zorunludur.

            Sözleşme gücü 9kW ile 29,9 kW arasında olan tüketiciler aktif tüketimin; % 33’ü kadar Endüktif, % 20’si kadar Kapasitif sınırını geçmeleri,

            Sözleşme gücü 30 kW üstünde olan tüketicilerin ise % 20 Endüktif, % 15 Kapasitif sınırını geçmeleri halinde sınırı aşan Endüktif veya Kapasitif değerin tamamı,

Endüktif ve Kapasitif reaktif sınırlarının ikisini birden aşan müşterilere, endüktif veya kapasitif aşım değerinin en yüksek olanının tamamı,

            Güncel tarifedeki reaktif birim fiyat üzerinden fiyatlandırılır.

Reaktif Bedel Nasıl Hesaplanır?

            Kullanıcı kusuru nedeniyle sayaçların Endüktif ve Kapasitif değer kaydetmemesi (sıfır değer kaydetmesi); o dönem tüketilen aktif enerjinin % 90’ı kadar miktar güncel tarife üzerinden reaktif enerji bedeli hesaplanır.

            Tüketicilerin,  kompanzasyon tesisini kurmuş olması reaktif cezadan kurtulmak için yeterli olmaz, reaktif cezadan kurtulabilmek için öncelikle;

            Tüketim tesisinin reaktif güç değişimlerinin doğru analiz edilerek; ihtiyaca göre uygun bir kompanzasyon tasarımı ile tüketim tesisin ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir kompanzasyon tesisinin kurulumu yapılabilir.

Her tüketim tesisinin reaktif güçleri farklılıklar barındırabilir.

Fakat her tesisin reaktif çözümü mutlaka vardır,

           Maliye Bakanlığının 26.07.2010 tarih ve B.07.0.BMK.0.06.12.390 sayılı genelgesi ile elektrik faturalarındaki reaktif bedellerin ödenmesi belirtilmekle birlikte bu nedenle oluşacak olan kamu zararının sorumlulardan tahsil edileceği belirtilmiştir.

Bu nedenle özellikle Merkezi idare kapsamındaki kamu idarelerinden;

            Bazı kamu tüketicilerinin, elektrik faturalarındaki reaktif bedellerin aktif bedel olarak gösterilmesini talep etmektedirler! Bu durum ise hem elektrik şirketleri için hem tüketiciler için ticari kayıp demektir.

           27.09.2012 tarih ve 28424 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan EPDK’nın 12.09.2012 tarih ve 4019 Sayılı Kurul Kararı çerçevesinde; Dağıtım ve Perakende hizmetlerinin Hukuki ve İdari ayrıştırılması sonucunda Dağıtım ve Görevli Tedarik şirketleri gelirleri de belirlenmiş.

            EPDK’nun 30.12.2015 tarih ve 5999-3 Sayılı kararı uyarınca Dağıtım şirketi gelirleri ve uygulamaları belirlenmiştir. Bu karara göre Dağıtım şirketleri gelirlerinden olan Dağıtım sistemi kullanıcılarına tahakkuk eden reaktif enerji bedelinin; dağıtım şirketi tarafından ilgili tedarikçiye fatura edileceği,  ilgili tedarikçilerin ise kendilerine fatura edilen bu bedeli ilgili tüketiciye yansıtacağı belirtilmiştir.

            Şayet kamu kurumlarının benzer taleplerinin tedarik şirketleri tarafından uygulanması durumunda ise; tüketicinin reaktif bedeli ödemesi dışında bir kaybı oluşmazken, dağıtım ve tedarik şirketlerinin konumuna göre farklı ticari kayıpları oluşmaktadır.

Görevli Tedarik Şirketi Reaktif Bedel Hesaplama Yöntemleri

               1.Tüketici tedarikçisinin Görevli Tedarik Şirketi (GTŞ) olması durumunda;

            Dağıtım şirketi ile görevli tedarik şirketi arasında reaktif bedelin, ilave tüketim gibi formüllerle aktif tüketim olarak faturaya yansıtılması durumunda;

            1.1.Tüketicinin kompanzasyon tesis ve takibi konusundaki görevini ihmal etmesi nedeniyle tüketici faturasında oluşacak fazla ödemenin kaynağının gizlenmesinde ve tüketicinin kurumunda bilgilerin manipüle edilmesine katkı sağlamış olur.

            1.2.Reaktif tüketim bedelinin aktif bedel olarak faturaya yansıtılması nedeniyle dağıtım şirketi gelir kaybına uğramış olur, dağıtım şirketinin uğradığı bu gelir kaybı görevli tedarik şirketi lehine;

            Tüketicinin belediye mücavir alanında olup olmamasına bağlı olarak, TRT fonu, Enerji Fonu ve Belediye Tüketim Vergilerinin matrahının aktif enerji bedeli olması nedeniyle Reaktif enerji bedelinin en az %3 en fazla % 8’i oranında, gelir kaybına uğramış olur.

            1.3.Yıllık enerji bilançosunda hissedilebilir etkisi olmasa da, aylık satış hacmi ve aktif satış olarak gösterilen reaktif tutarın büyüklüğüne göre aylık kayıp/kaçak oranları üzerinde olumlu etki göstererek dağıtım şirketinin kayıp/kaçak oranlarında manipülasyona sebep olur.

Bağımsız Tedarik Şirketlerinin Reaktif Bedel Hesaplama Yöntemleri

            2.Tüketicinin tedarikçisinin Bağımsız Tedarik Şirketi (BTŞ) olması ve Ölçüm sonuçlarına göre tahakkuk etmesi gereken reaktif bedelin tahakkuk ettirilmemesi veya aktif tutar içerisinde gösterilmesi halinde;

            2.1.Reaktif bedelin aktif tüketim olarak fatura edilmesi durumunda, yine 1.2. maddesinde olduğu gibi Bağımsız Tedarik Şirketi (BTŞ) vergi ve fon yükümlülüğü nedeniyle Reaktif enerji bedelinin en az %3 en fazla % 8’i oranında gelir kaybına uğraması yanında,

            2.2.Dağıtım şirketinin takibi neticesinde Bağımsız Tedarik Şirketine keseceği Reaktif Bedel Hesaplama ile Reaktif bedel tutarını da ilgili dağıtım şirketine ödemek zorunda kalacaktır.

            2.3.Şayet Dağıtım şirketi tüketim takibini yapmaz ise Bağımsız Tedarik Şirketinden enerji kullanan tüketicilerden Reaktif bedel tahakkuk edenlerden alacağı olan Reaktif enerji bedelini ilgili şirkete fatura edemez ve ciddi gelir kaybına uğramış olur.

Tüketiciler açısından, öngörülemez bir elektrik faturası ile karşılaşmak yerine, öngörülebilen bir bütçe ile kompanzasyon tesis etmekle bir taraftan öngörülemez elektrik faturaları engellenirken bütçe dengeleri de sağlanmış olacaktır.

Coşkun Tezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Bu İşte Bir Terslik Var.!

Okunma Süresi: 3 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , ,

Abone ol

Ulusal Basında çıkan haberlere göre, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) İcra Kurulu Başkanı İsmail Ergüneş “Küresel piyasalarda düşen petrol ve doğalgaz fiyatları nedeniyle Türkiye’nin enerji girdi maliyetlerinin” düştüğünü, Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ)’ın elektrik dağıtım şirketlerine yüzde sekiz indirim uyguladığını, bu nedenle yılsonuna kadar elektrik fiyatlarına zam yapılmayacağını belirtmiştir.

Elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi sırasında yüzde 2,33 olan brüt kar marjı, 01.01,2013 tar tarihinden itibaren yüzde 3.49’a yükseltilmiştir. 

Şimdi ise en yetkili ağızdan aldığımız bilgilere göre Elektrik Dağıtım ve doğal olarak Elektrik perakende şirketleri 2016 yılı ikinci çeyreğinden itibaren enerji tedarikinde yüzde 8 bir avantaj elde etmiştir.

Son kaynak tedarikçisi konumunda olan bu perakende şirketlerinin kar marjlarında bir değişiklik olmadığına göre,

TETAŞ’ın tedarik şirketlerine yaptığı bu yüzde 8’lik indirimin doğrudan tüketicilere yansıtılması gerekirdi, aksi halde Elektrik perakende satış şirketlerinin kar marjı yüzde 11,49’a yükseltilmiş olmaktadır; bu konuda herhangi bir karar da yayınlanmamıştır.

Elder Açıklaması

13.10.2015 tarihinde AA muhabirine bir açıklama yapan Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) ELDER yönetim kurulu başkanı Nihat Özdemir ise,

Elektrik dağıtımının özelleştirilmesi sonucunda daha önce iki haneli olan kayıp kaçak oranlarının üç şirket hariç diğerlerinde ortalama yüzde 8,5 civarına gerilediğini; bu oranla OECD ülkeleri ortalamasından daha iyi bir duruma geldiklerini ifade etmiştir.

Bu iki gelişmeye rağmen 01.01.2016 tarihinden itibaren elektrikte son kullanıcı fiyatına yüzde 6,7 oranında zam gelmiştir.

Hem yılın ikinci çeyreğinde dağıtım şirketlerinin TETAŞ’tan sağlamış oldukları yüzde sekiz fiyat indirimi, hem çift haneli kayıp kaçak oranlarından yüzde 8,5’a düşen kayıp/kaçak iyileşmesi tüketicilere hiç yansımamıştır.

Kaçak/kayıp oranındaki bu iyileşmelere rağmen, tüketicilerin elektrik faturalarında ödedikleri kaçak/kayıp bedelinde düşen oranlar oranında bir iyileşme sağlanmadığı görülmektedir.

Açıklamalara göre, en azından 2016 yılı ikinci çeyrek tarifesinde en azından dağıtım şirketlerinin TETAŞ’tan aldıkları yüzde sekiz indirime ilave olarak; kayıp/kaçak oranlarındaki iyileşmenin de tüketicilere indirim olarak yansıması gerekirdi, ama her nedense bu indirim ve iyileşmeler tüketicilere yansımamış görülmektedir.

Belki tüm bu hesaplamalarda bilemediğimiz yönler vardır. Ama yapılan açıklamalarla uygulamalar tamamen birbirine zıt görülmektedir.

İster hesaplamalarda bilemediğimiz veriler olsun; isterse açıklamaları doğru okumuş olalım, her iki şart’ta da bu işte bir terslik olduğu görülmektedir.

Her şeye rağmen tüketiciler tarafında, daha anlaşılır açıklamalar beklenmektedir.

Coşkun Tezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Elektrik Enerjisine Ödediğiniz Her Yüz Liranın….!

Okunma Süresi: 3 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , , , , , ,

Abone ol

Elektrik enerjisi satış tarifesine son gelen zamdan sonra birçok haber sitesinde Dağıtım Hizmet bedeline fahiş zam veya Dağıtım hizmet bedeline % 250 zam geldi diye aslı olmayan haberler yapılmaya başlandı. Elektrik Faturasından Alınan Bedeller yazımızla faturanızdaki her yüz lira için ne kadarlık bir vergi ve fon ödemesi yaptığınızı hesapladık.

Oysa 01.10.2015 tarihinden geçerli olan tarifede tek zamanlı tarifeden elektrik kullanan bir mesken abonesi için;

Perakende Satış Hizmet bedeli: 0,000723 Tl/kwh

Kaçak Kayıp Bedeli: 0,055155 Tl/kwh

Dağıtım Bedeli: 0,040051 Tl/kwh

İletim Bedeli: 0,009501 Tl/kwh

Olmak üzere toplam: 0,105430 Tl/kwh olarak tahsil edilen vergi ve fon toplamları 01.01.2016 tarihinden geçerli tarifede 0,118407 Tl/kwh olarak düzenlendiği göz önüne alınırsa Dağıtım hizmet bedeline % 12 zam yapıldığı görülecektir, asıl zam ise;

Yine tek zamanlı tarifeden elektrik kullanan aboneler için 2015 yılı son çeyrek enerji bedeli 0,198545 Tl/kwh iken 01.01.2016 tarihinden itibaren 0,213428 Tl/kwh olarak düzenlenmiş olup görüldüğü gibi enerji bedeline % 7 zamlanmış ancak,

Tek zamanlı tarifeden elektrik tüketen bir mesken abonesi Aralık 2015 tarihinde 245 kwh elektrik enerjisi için 92,46 Tl’sı ödeme yaparken, Ocak 2016 tarihinde tükettiği 245 kwh elektrik için ödeyeceği fatura tutarı ise 100,87 Tl.’sı olacağı düşünülürse,

Gerek dağıtım bedeline yapılan zam, gerekse enerji bedeline yapılan zamdan dolayı matrah artışı nedeniyle artmış olan vergiler nedeniyle ödemeye esas tutara yansıyan zam  % 9 olarak gerçekleşmiştir.

Tek Zamanlı Elektrik Tarifesi

Asıl dikkat çekilmesi gereken konu ise, tüketicinin ödediği her yüz liralık elektrik bedelinin ne kadarı vergiye gittiğini açıklamaktır.

Aşağıdaki tabloda tek zamanlı bir tarifeden elektrik kullanan bir konut tüketicisinin ödediği 100 Tl.sının 48 Tl.sı tamamen vergi ve fonlara gitmektedir.

Elektrik Faturası Terimlerinin Açıklamaları

akillisebekeler.com

Elektrik Faturasından Alınan Bedeller

Son Kaynak tedarikçi fiyatıVergi+Fon Toplamı
Tüketim KwhAçıklamaBirim Fiy.Tutar
245Enerji Bed.0,21342852,29
Dağ.H.Bed.0,11840729,0129,01
En.Toplamı81,30
Enerji Fonu (%1)0,520,52
T.R.T. Fonu (%2)1,051,05
Bel.T.Verg. (% 5)2,612,61
Toplam85,48
K.D.V. (% 18)15,3915,39
Öd.Tutarı100,8748,58

Elektrik Piyasası Kanununun Geçici 18.Maddesinin uygulanması hakkındaki çıkan yönetmeliğe bakılırsa, Dağıtım bedeli ile bu bedel altında gizlenen diğer vergilerin de 2020 yılına kadar tahsil edileceği görülmektedir.

CoşkunTezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Serbest Tüketici Fiyat Teklifi Alma.

Okunma Süresi: 3 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , ,

Abone ol

Serbest Tüketici Fiyat Teklifi Alma yöntemlerinin sizler için inceledik. Bilindiği gibi EPDK’nın 2016 yılı serbest tüketici olma limitini 3600 kwh/yıl’ a düşürmesiyle bir taraftan serbest tüketici olma hakkı kazanmış olan tüketiciler, diğer taraftan tedarik şirketleri, mevcut durumda pozisyonlarını güçlendirmek ve avantaj sağlamak amacıyla gayret göstermektedir.

Bu arada özellikle ulusal basında tedarikçisini değiştiren tüketicilerin elektrik faturalarında yüzde 20 oranında indirim sağlayabilecekleri haberlerinden geçilmiyor.

Oysa serbest tüketici sözleşmesi kadar önemli olan bir konu da fiyat tekliflerinin kıyaslanması ve doğru karar vermektir.

Aşağıda, Tek terimli, tek zamanlı tarifeden enerji tüketen, reaktif tüketimi olmayan bir ticarethane tüketicisinin, son kaynak tedarikçisi tarafından 300 kwh’lik bir tüketimi ile Enerji bedeline % 20 indirim uygulanmış bir tedarikçi faturası kıyaslaması görülmektedir.

Elektrikte Son Kaynak TEdarik Fiyatı

Son Kaynak tedarik fiyatı% 20 indirimli fiyat
Tüketim KwhAçıklamaBirim Fiy.TutarBirim Fiy.Tutar
300Enerji Bed.0,21342864,030,17074351,22
Dağ.H.Bed.0,12133536,400,12133536,40
En.Toplamı100,4387,62
Enerji Fonu (%1)0,640,51
T.R.T. Fonu (%2)1,031,02
Bel.T.Verg. (% 5)3,202,56
Toplam105,3091,71
K.D.V. (% 18)18,9516,51
Öd.Tutarı124,25108,22

Yukarıda görüldüğü gibi, enerji birim fiyatına uygulanan % 20 tutarındaki bir indirim faturada ödeme tutarına sadece % 13’lük bir indirim olarak yansıyabilmektedir.

Bunun asıl sebebi de tedarik şirketlerinin, aracısı oldukları fon ve vergilerde matraha bağlı indirim dışında herhangi bir ekstra indirim olanaklarının olmamasındandır.

Oysa bazı tedarik şirketleri tüketicilere sundukları tekliflerinde, enerji birim fiyatına uygulayacakları indirim oranlarını ödeme tutarına doğrudan yansıtılacağı gibi bir algı oluşturdukları görülmektedir, bu nedenle

Serbest Tüketici Fiyat Teklifi Alma – Dikkat Edilecek Noktalar

Tüketiciler, tedarik şirketlerinden teklif alırken mutlaka adlarına düzenlenmiş son fatura örneğine uygun olarak hesaplanmış bir teklif formunu almaları, teklifte yazılı indirim oranlarının sözleşmede açık olarak yazılmış olmasına dikkat etmeleri kendi menfaatleri için önemlidir.

Ayrıca tedarikçi ve tüketici arasında imzalanan ve PMUM’ca onaya tabii olmayan ikili anlaşmalarda doğacak anlaşmazlıklara, EPDK’nın taraf olmadığı da göz önüne alınırsa, serbest tüketici adayları, hem sözleşmelerini hem tekliflerini mümkün olduğu kadar inceleyerek tasarruf etmeyi beklerken mağdur olmamaları açısından önemlidir.

Coşkun Tezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Elektrik Faturalarında Belediye Tüketim Vergisi ve TRT Fonu.!

Okunma Süresi: 4 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Köşe Taşı İçeriklerimiz, Makaleler Etiketler: , , , , ,

Abone ol

Elektrik Faturalarında Belediye Tüketim Vergisi ve TRT Fonu – Belediye Tüketim Vergisi;

29 Mayıs 1981 tarih ve 17354 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2464 sayılı Belediye Gelirler Kanununun;

34.maddesinde “Belediye sınırları ve Mücavir alanlar içinde elektrik ve havagazı tüketimi, elektrik ve havagazı tüketim vergisine tabidir”

  1. maddesinde istisnalar,

            37.maddesinde “ Verginin matrahı, tüketilen elektrik ve havagazının satış bedelidir. Matraha gider vergileri dâhil edilemez.”

  1. maddenin;

                        a.) imal ve istihsal, taşıma, yükleme, boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 1,

                        b.) (a) bendi dışında kalan maksatlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 5,

            39.maddesinde “Elektrik ve havagazı dağıtan kuruluşlar tahsil ettikleri vergiyi, tahsil tarihini takibeden ayın 20.günü akşamına kadar belediyeye bir beyanname ile bildirmeye ve vergiyi aynı sürede ödemeye mecburdurlar…”

Elektrik Faturalarında Belediye Tüketim Vergisi ve TRT Fonu – TRT Fonu;

            İlk defa 15.12.1984 tarih ve 18606 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3093 Sayılı kanunla yürürlüğe giren “Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu”nun;

            2.Maddesinin (b) bendinde “Elektrik Enerjisi Hâsılatından bu Kanuna göre ayrılacak paylar”,

            4.Maddesinin (c) bendinde ise “Türkiye Elektrik Kurumu ve Bu kurum dışında Kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya veya işletmeye dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan diğer kurum ve kuruluşlar, tüketilen enerji miktarının birim bedel ile çarpılması …….”

            5.Maddesinin (c) bendinde “Türkiye Elektrik Kurumu ve bu Kurumun dışında Kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye yetkili diğer kurum ve kuruluşlar, bu Kanunun 4.maddesinin (c) bendine göre hesaplayacakları payı doğrudan doğruya Türkiye Radyo-Televizyon kurumuna intikal ettirirler” denilmektedir.

TRT Fonu Yönetmeliği Yorumu

            Görüldüğü gibi, Belediye Tüketim vergisi hesaplamasında Belediye ve mücavir alan sınırları dışında kalan elektrik tüketicileri bu vergiden muaf tutulmuş iken,

            TRT fonu hesaplamasında hiçbir muafiyet bulunmadan tüm elektrik kullanıcılarını doğrudan etkilemektedir, yani;

            Belediye ve Mücavir alan sınırları dışında olan veya Büyükşehir statüsünde olmayan bir il sınırları içerisinde olup yine,

Belediye Mücavir alan sınırları dışında bir köyde konutu, aynı zamanda köy dışında da olan ve elektrikle çalışan bir sulama tesisindeki iki elektrik tüketim noktasında da Belediye Tüketim Vergisi alınmazken bu iki abonede de TRT fonu tahsil edilmektedir.

            Bu vergilerin ilgili kurumlara ödenmesinde ise vergilerin toplanmasında aracılık etmekle sorumlu olan ilgili tedarik şirketleri de,

            Yukarıdaki metinleri incelediğinizde göreceğiniz gibi Belediye Tüketim Vergisi ödemesinde, tahsil edilen verginin, tahsilini takibeden ayın 20. Gününe kadar ilgili Belediyeye ödenmesi gerekirken,

            TRT fonunda ise, elektrik faturalarında tahakkuk eden verginin tahsilâtına bağımlı olmadan, elektrik faturalarında hesaplanan miktarın doğrudan Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna ödenmesi gerekmektedir.

Kısaca elektrik faturalarındaki TRT fonunda tüketiciler kadar, tahakkuk eden vergiyi peşin ödemekle yükümlü olan ilgili tedarik şirketleri de mağduriyet yaşamaktadır.

Bir yılda elektrik tüketiminden TRT’ye ödenen 800 Milyon Tl. Olduğuna ve tedarik şirketlerinin vadesi geçmiş alacakları toplamına bakarsak, tedarik şirketlerinin nasıl bir mali külfet altında olduğu daha rahat anlaşılır.

Coşkun Tezel

coskun.tezel@akillisebekeler.com

Elektrik Ticaretinde ve Tüketiminde Fırsatlar!

Okunma Süresi: 4 Dakika Yazar: Güncelleme: Yorum yapın Kategori: Analiz Etiketler: , , , , , , , ,

Abone ol

EPDK tarafından yayımlanan “Elektrik Piyasası Gelişim Raporu 2014” da yer alan bilgilere göre; Elektrik piyasasında piyasa açıklık oranın 2014 yılında % 80’in üzerine ulaşmasına rağmen serbest tüketici olan abone sayısı bir yıl içerisinde % 127 oranında artış göstererek 1.147.000 aboneye ulaşarak toplam tüketici sayısının % 2,9’una erişebilmiştir. Rapora göre Elektrik Ticaretinde ve Tüketiminde Fırsatlar;

Kullanıcı sayısı olarak her ne kadar toplam kullanıcı sayısının %2,9’u serbest tüketici olarak tedarikçisini seçmiş olsa da; bu % 2,9’luk tüketici kesimi toplam tüketimin yaklaşık % 49,8’ine karşılık gelen 125,05 TWh enerji kullanmıştır.

Bundan anlaşılacağı gibi şu ana kadar genel olarak yüksek tüketimli kullanıcılar tedarikçilerini seçerek serbest tüketici olarak elektrik enerjisi kullanmaktadırlar.

Raporda, Serbest tüketici statüsünü kazanmış tüketicilerin yüzde kaçının serbest tüketici olarak enerji kullanıldığı belirtilmemiş olsa da,

Bir taraftan serbest tüketici statüsü kazanmış olmasına rağmen şu ana kadar başka bir tedarikçi ile ikili sözleşme yapmamış olan tüketiciler; diğer taraftan ise tedarikçisini değiştirecek olan mevcut serbest tüketiciler düşünüldüğünde sektörde tedarikçiler ve tüketiciler açısından oldukça büyük bir fırsat görülmektedir.

Gediz, Boğaziçi ve Aydem bölgesindeki serbest tüketici sayısı tüm bölgelerdeki toplam serbest tüketici sayısının % 45,5’ini oluştururken; Boğaziçi, Toroslar, Gediz ve Başkent bölgelerindeki serbest tüketicilerin ise tüm serbest tüketicilerin tüketiminin % 40’ını oluşturduğu görülmektedir.

Yıl içerisinde tedarikçisini değiştiren serbest tüketici sayısı 8.788 adet ile toplam serbest tüketici içerisinde % 0,08 olarak gerçekleşirken; en fazla tedarikçisini değiştiren tüketiciler ise Çamlıbel, Aydem ve Başkent bölgelerinde görülmektedir.

Geçen hafta ulusal basına yansıyan bir haberde, Türkiye’de Elektrik üretim tesisleri almayı planlayan bir yabancı şirketin, gelecek hedefini ise; Ülkemizde 1.000.000 abone olarak belirlemiş olması ise sektörün geleceği açısından bir fikir verebilmesi açısından önemlidir.

Tedarik şirketleri stratejilerini ve risk analizlerini mutlaka yapmışlardır! Ama aynı durum serbest tüketiciler ve serbest tüketici adaylarının birçoğu açısından geçerli değildir.

Serbest Tüketiciler Ne Yapmalı?

Elektrik Ticaretinde ve Tüketiminde Fırsatlar denilince ilk akla gelenlerden biri de serbest tüketici sktt kavramı! Bu nedenle, serbest tüketici olacak veya tedarikçisini değiştirecek olan tüketiciler, tedarikçilerden teklif alırken;

1.Mümkün olduğu kadar birden fazla tedarikçiden teklif almalılar,

2.Tüketiciler, aldıkları tekliflerle birlikte tedarikçilerden kendi ellerindeki en son elektrik faturasındaki tüketim baz alınarak tedarik şirketinin teklifini içeren oranlarda indirime göre düzenlenmiş bir örnek fatura hesaplamasını da alarak;

Teklif edilen indirim oranının enerji bedelinde mi, yoksa ödeme miktarında mı uygulandığını karşılaştırmalılar.

– (Elektrik faturalarında, Kaçak/Kayıp bedeli, Dağıtım bedeli, İletim Bedeli ve bazı tedarikçilerin faturaya yansıtma konusunda ısrarcı oldukları, fakat Perakende satış Lisanslı son kaynak tedarikçisi olan tedarikçileri için geçerli olan, Perakende Satış Hizmet Bedeli gibi bedellerin hesaplanması sadece tüketilen kwh ile hesaplanması nedeniyle, indirim tekliflerinde dikkate alınamaz.)

-(Belediye Tüketim Vergisi, Enerji Fonu, TRT fonu, KDV gibi kalemler ise matrah üzerinden hesaplandığından dolayı Enerji bedelindeki indirimler dolayısı ile bu bedellerde de belli oranda indirim görülecektir.)

Bunun dışında uçuk teklifleri ve teklif veren şirketleri iyi incelemek gerekir, aksi halde tüketiciler mağdur olabilirler.

Tedarikçiler ile tüketiciler arasında elektrik enerjisi satışı konusundaki sözleşmeler ikili anlaşmalar olması nedeniyle,  sözleşmelerden doğacak anlaşmazlıklarda EPDK taraf olmadığı için bu konudaki anlaşmazlıklar genel olarak Mahkeme konusu olması nedeniyle serbest tüketicilerin bu konuda azami dikkat ederek sözleşmeyi detaylı incelemeleri yanında EK-3 formu da almaları kendileri açısından faydalı olacaktır.

Bu günkü ortam hem tedarikçiler hem tüketiciler tarafından ciddi anlamda fırsata dönüştürülmeye oldukça uygun bir fırsattır.

Kaynak:EPDK

Coşkun TEZEL

coskun.tezel@akillisebekeler.com