Nesnelerin İnterneti Platformu ve Ekosistem; Yerel ekosistem için yerel IoT (Nesnelerin İnterneti) Platformunun gerekliliği ve avantajları ile iş modellerine değinmeden önce hepimizin terimlere aynı anlamı verdiğinden ya da bir başka deyişle aynı terimi aynı algıladığımızdan emin olalım.
IoT Analytics IoT Ekosisteminde Bilmeniz Gereken 5 Madde şeklinde çok güzel bir özeti var. Bahsi geçen makaleyi baz alarak kendimize uyarlayalım.
IoT Ekosisteminde Bilmeniz Gereken 5 Madde
Nesnelerin İnterneti Nedir? Sorusuna cevap vermiştik.
Nesnelerin İnterneti (IoT), benzersiz tanımlayıcılar (UID’ler) ile sağlanan birbiriyle ilişkili bilgi işlem cihazları, mekanik ve dijital makineler ve insandan insana veya insandan bilgisayara gerek kalmadan bir ağ üzerinden etkileşimli veri aktarma yeteneğidir.
1- Her IoT Platformu Dediğiniz Bir IoT Platformu Değildir!
Aslında hepimiz IoT Platformu dendiğinde aynı şeyi anlasak; işlerimizi daha hızlı ilerletecek ve strateji toplantılarında daha kısa sürede aynı noktada olacağız. Sektöre uzak ya da IoT alanında yeni işe başlamış kişiler için IoT Platformunun tanımı bilmek ve anlamak biraz zor olabiliyor! Özellikle partner/ iş ortağı yönetimi yapıyorsanız; Partnerinizin/iş ortağınızın dili kafanızı daha fazla karıştırabilir zira ben IoT Platformu olmayan partnerle karşılaşmadım. Herkesin IoT Platformu kendine platform gibi bir durum söz konusu 🙂
#Akıllı Şebekeler trendinde de her OSOS Çözüm Firması Akıllı Şebeke Platformu sunduğunu iddia ediyordu. Hala Anlayamadık…
Sensörlerden veri alarak Sensör Verisi Analizleri yapan bir firma ile tanışıyorsunuz; Tüketim Verimliliği Uygulamasına Tüketim IoT Platformu diyebiliyor. Bu da beraber iş yapma olasılığını düşürüyor ki bu sefer Microsoft Azure IoT Suite, SAP, Salesforce IoT, ThingWorx IoT Platform, Oracle Internet of Things, Cisco IoT Cloud Connect, Bosch IoT Suite, IBM Watson Internet of Things, Google Cloud IoT, Amazon Web Services ve Software AG Cumulocity IoT Platformu ile kendini aynı noktada konumlandırmış oluyor.
Global IoT Platformları
IoT Platformu Olduğu Zannedilen Bazı Platformlar;
- Bağlantı Yönetimi/M2M Platformları; Bağlantı yönetimi ya da M2M Platformları IoT Cihazlarındaki bağlantıları yönetmeyi ve basitçe farklı sensör verisi setlerinin işlenmesi ve zenginleştirilmesi üzerine geliştirilmiş platformlardır. M2M SIM Kart yönetim platformlarıdır. Teknik olarak bu M2M Platformları telekom operatörlerinde konumlandırılır. Uygulama Tedarikçileri, QoS ( Quality of Service) anlamında bir çözüm geliştiremez. ( Ericsson M2M Platformu, Sierra Wireless’ AirVantage gibi)
- IaaS Beckends (Masaüstü ve Mobil Uygulamalar Altyapısı); Servis olarak altyapı desteği platformlarına örnek olarak IBM Bluemix’i verebiliriz ancak bu tür platformlar uygulamaların daha stabil ve multi-tenant çalışabilmesi için geliştirilmiş ölçeklenebilir platformlardır. Odağınız IoT ( Nesnelerin İnterneti) olduğunda IBM Watson Internet of Things karşınıza çıkmaktadır.
- Cihaz/Çözüm Bağımlı Platformlar; Sektörde yer alan çözüm sağlayıcıların geliştirdikleri kendi ürün ve yazımlarına bağımlı platformlardır. Tüketim Verimliliği uygulaması örneğimizde olduğu gibi firma, cihaz ya da çözüm bağımlı platformlardır. Google Nest, Çöp Takip ya da Akıllı Aydınlatma vb çözümler; firma, çözüm ve cihaz bağımlı olduğu sürece IoT Platformu olarak DEĞERLENDİRİLEMEZ!
- Yan Özellik Olarak IoT Desteği Veren Yazılımlar/Platformlar; Telegram, Windows 10 vb bazı mobil ya da masaüstü uygulamaları IoT Cihazlarını yönetmenizi kolaylaştırmak adına özellik sunuyorlar. Bu özellik bir kişinin sınırlı sayıdaki cihazını yönetme ihtiyacını karşılamaya yetebilir olsa da bir IoT Platformu olarak DEĞERLENDİRİLEMEZ!
2- IoT Platformu Mimarisi ve İçeriği
IoT Platformlarını temel özellik ve bileşenlerini daha önce de incelemiştik. Uygulama ya da çözümünüze IoT Platformu demeden önce ya da öyle lanse etmeden önce aşağıdaki modüllere sahip olduğundan emin olmak gerekir. Bununla birlikte IoT Platformlarının temel ayrıştırıcı özellikliği ‘bağımlılık’ durumunu ortadan kaldırması ve Çapraz Yönetim imkanı sunmasıdır. Başarının Kriteri; Yenilikçi İş Modelleri…
En basit anlamda IoT Platformu; Veritabanı yönetimi, Veri Depolama Yönetimi, Haberleşme Yönetimi, Cihaz Yönetimi, Protokol Yönetimi, İş Zekası Yönetimi, Alarm Yönetimi, Veri Görselleştirme, Ek Araçlar, Veri Analizi Yönetimi, Harici Platform Desteği, Çapraz Yönetim gibi modüllerden oluştmaktadır. Elbette ki bakış açısı ve inceleme yönteminize göre barındıralan bu modülleri farklı adlandırabilir ve yerleştirebilirsiniz.
IoT Platform Modülleri
Nesnelerin İnterneti IoT Platform Modülleri ve Açıklamaları;
IoT Platformu Bağlantı Yönetimi; nesnelerin interneti dünyasında IoT haberleşeme teknolojileri genişlemiş ve türlü ihtiyaçlara göre şekillenmiştir. LPWAN tanımı IoT ile birlikte çıkmıştır. Bu sebeple IoT Platformları bir çok IoT haberleşme teknolojisini desteklemeli ve bağımlılık yaratmamalıdır. 2G Kullanma Zorunluluğu ya da Sadece LoRA ya da Sadece Sigfox destekliyoruz yaklaşımı kabul edilemez.
IoT Platformu Protokol Yönetimi; Platform geçmiş ya da yeni nesil akıllı teknolojiler kapsamında geliştirilmiş cihazların platforma entegrasyonu konusunda esneklik sağlamalıdır. Birden fazla protokolü desteklemeli ve bu protokollerin dönüşümünü sağlayan agentlar ile entegre olabilmelidir.
IoT Platformu Cihaz Yönetimi; Cihaz Yönetimi ve Protokol Yönetimini aynı modül olarak da gösterilen yerler mevcut ancak benim burada ayrı tutmamamın sebebi; marka bağımsız cihazların yönetilmesine olanak sağlaması ve uzaktan güncellemeler sağlayabilmesidir.
IoT Platformu Uygulama Yönetimi; Akıllı Aydınlatma, Enerji ve Yönetimi ya da Atık Yönetimi gibi çözümler IoT Platformunda uygulama tabanında yer alır. Bir başka deyişle uygulamanız dikey çözümdür, IoT Platformu ise yatay çatı platformdur. IoT Platformları yüzlerce binlerce uygulamayı içinde barındırabilir ve uygulamalar arası etkileşimi sağlayabilir. Atık Yönetimi uygulamanızdan gelen veriyi Enerji ve Yönetiminde işleyerek anlamı bilgi üretme şansınız vardır.
IoT Platformu İş Zekası Yönetimi; Uygulamalar birer iş zekasına sahiptir. Bu da verilerin işimize yaramasını sağlar. IoT Platformları uygulamaların içerdiği iş zekasını kendi içinde barındırmasına ve geliştirilmesine olanak sağlar ki kestirimci bakım gibi öğrenme ve tahminleme gerektiren çözümlerin nesnelerin interneti platformunda yer almasını kolaylaştırır. Görece daha büyük verileri barındırabildiğinden öğrenme ve tahminleme modülleri daha gelişmiştir.
IoT Platformu Alarm Yönetimi; hemen her uygulamanın sahip olduğu modüldür. Ancak nesnelerin interneti platformlarında bu modül çapraz çözümlerle etkileşimli olarak oluşturulmasına ve yönetilmesine olanak sağlar.
IoT Platformu Veri Modülleri
IoT Platformu Veri Görselleştirme; hemen her uygulama veri görselleştirmesini sağlayan bir modüle sahiptir. Ancak nesnelerin interneti platformlarında bu modül çapraz çözümlerle etkileşimli olarak oluşturulmasına ve yönetilmesine olanak sağlar.
IoT Platformu Veri Analizi Yönetimi; Son kullanıcıya sağlanacak faydayı gerçeklemenizi sağlayan en önemli modüldür. Veri Analizi modülü ile IoT Platformları, işletmenizin fiziksel dünyasını anlamanızı sağlar.
IoT Platformu Ek Araçlar Modülü; Ek araçlar ile özel çözüm ve gereksinimlerin karşılanması hedeflenmiştir.
IoT Platformu Harici Platform Desteği; Bu modül işletmelerde mevcutta yer alan ERP, CRM vb platformlar ile entegrasyonu sağlar. Bu entegrasyonlar sayesinde uçtan uca operasyonel verimlilik hedeflenir.
IoT Platformu Çapraz Yönetimi Modülü; Çapraz yönetim modülü IoT Platformlarını middleware katman olarak konumlandırmanıza olanak sağlar. Böylelikle işletmenizde yer alan mevcuttaki yazılım çözümlerinizi platforma taşımadan ancak platform ile haberleşmesini sağlayarak bir değer yaratmanıza olanak sağlar.
3- IoT Platformlarının Yaygınlaşma Stratejileri
Bugün sektörde faaliyet göstermekte olan 300 ‘den fazla IoT Platformu yer almaktadır.(Kaynak; IoT Analytics). Nesnelerin interneti platform sektöründe her bir platform sağlayıcısı farklı stratejilerle yaygınlaşma hedefi taşımaktadır.
Nesnelerin İnterneti Platformu ve Ekosistem
Belli başlı IoT Platformları yaygınlaşma stratejilerine bakalım;
- Erişimden Analitiğe; IoT dünyasına erişim hizmet sağlayıcı olarak giriş yapmış olan Ayla Networks gibi oyuncuların izlediği stratejidir. Aynı zamanda bir çok telekom operatörünün de erişim/haberleşme yönetiminden veri analitik yönetime geçmeye çalıştıklarını görmekteyiz.
- Analitikten Erişime; IBM IoT Foundation gibi analitik platformların erişim bağlantı yönetimine doğru evrilmesi.
- Ekosistem Tabanlı Yayılma; Cumulocity, Thingworx, GE Predix gibi platform sağlayıcılarının izlediği stratejidir. Bu model telekom operatörleri için de en uygun modeldir.
- M&A Yaklaşımı; Amazon‘un 2lemetry ve Nokia’nın Alcatel-Lucent’i satın alması olarak örneklendirilebilir.
- Yatırım Yaklaşımı; Yayılması ön görülen startupların satın alınarak öz şirket yeteneği olarak konumlandırılması. Cisco bu yaklaşımı benimsemektedir.
4- IoT Platformu ile Farklı Dikeylerin Birlikte Çalışabilirliği
Nesnelerin interneti uygulamalarının hepsini tek bir çözüm sağlayıcısını yapmasının imkanı yoktur. Tek elden yönetiminin faydası ne ise IoT Platformlarının değer önerisi odur. Çünkü IoT Platformları temelde birbirinden faklı çözüm ve cihazların birlikte çalışabilirliğine olanak sağlayan hem çatı hem de temel baz platformlardır.
Vorto – Eclipse Topluluğu ile oluşturulan bu girişim ile cihazlarınızın önde gelen platformlarla birlikte çalışabilirliliğini kolaylaştırıyor. Vorto şu an için PTC ve Bosch tarafından desteklenmektedir.
5- IoT Platformları Barındırdıkları Farklı Cihaz Ve Çözümler Kadar Değerlidir.
Nesnelerin İnterneti Platformu ve Ekosistem birbirinden ayrılmaz bir bütün ve birbirine değer katan bileşenlerdir.
‘Bir telekomünikasyon ağının değeri, sisteme bağlı kullanıcıların sayısının karesiyle orantılıdır.’ Robert Metcalf, 1980.
IoT Platformlarının yetenek setlerinin ne kadar çok olmasından ziyade daha önemli olan ne kadar veri barındıkları ve çapraz çözümlerle eşdeğerdir. Bu durum aslında dikey çözümler için de geçerlidir. Tüketim Uygulamanızın değerini artırmak istiyorsanız kapsayıcı bir yaklaşım sergilemelisiniz.
Ekosistem Oyuncuları Neden IoT Platformlarına Dahil Olmalıdır?
Nesnelerin İnterneti Platformu ve Ekosistem; Bir çok dikeyde bir çok uzman firma kendi çözümünü geliştirmiş durumda. Bu çözümlerin yaygınlaşmasını sağlamaya çalışıyorlar. Ancak eksik parçanın nesnelerin interneti platformu olduğu konusunda çok az fikir birliği bulunmaktadır.
Uygulama sağlayıcıları için IoT Nesnelerin İnterneti Platformunun sağlayacağı faydalar;
- Uygulamanız otomatikten ölçeklenebilir ve multi-tenant özelliğine sahip olacaktır.
- Uygulamanızı barındırdığınız kaynaklar (bulut vb) tarafından ödediğiniz maliyetlerde bir tasarruf söz konusu olacaktır.
- Çözümleriniz bağımlıktan kurtulacağından bu da daha fazla müşteriye gitme potansiyelini artıracaktır.
- Siber Güvenlik yatırımlarınız azalacaktır. Platform sağlayıcılarının çoğu bunu kendi sağlıyor. Telco Grade bir platform kullanacaksanız siber güvenliği uzmanına bırakabilirsiniz 🙂
- Veri Yönetimi kolaylaşacak ve farklı veri kaynaklarından beslenme ihtimaliniz artacaktır. Bu uygulamanızın en iyileyecektir.
- Doğru iş modelleri ile kendi müşterilerinize katma değerli ek servisler sunma ihtimaliniz doğacaktır ki bu yeni gelir potansiyeli yaratacaktır.
- Gelişen haberleşme teknolojileri için yatırımlarınız düşürür.
İlk aklıma gelenleri derledim. Tabi ki IoT Platformu ile IoT Platformu için kiminle iş ortaklığı yaptığınızda önemli bir konu.