Elektrik Faturalarında Belediye Tüketim Vergisi ve TRT Fonu – Belediye Tüketim Vergisi;
29 Mayıs 1981 tarih ve 17354 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2464 sayılı Belediye Gelirler Kanununun;
34.maddesinde “Belediye sınırları ve Mücavir alanlar içinde elektrik ve havagazı tüketimi, elektrik ve havagazı tüketim vergisine tabidir”
- maddesinde istisnalar,
37.maddesinde “ Verginin matrahı, tüketilen elektrik ve havagazının satış bedelidir. Matraha gider vergileri dâhil edilemez.”
- maddenin;
a.) imal ve istihsal, taşıma, yükleme, boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 1,
b.) (a) bendi dışında kalan maksatlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 5,
39.maddesinde “Elektrik ve havagazı dağıtan kuruluşlar tahsil ettikleri vergiyi, tahsil tarihini takibeden ayın 20.günü akşamına kadar belediyeye bir beyanname ile bildirmeye ve vergiyi aynı sürede ödemeye mecburdurlar…”
Elektrik Faturalarında Belediye Tüketim Vergisi ve TRT Fonu – TRT Fonu;
İlk defa 15.12.1984 tarih ve 18606 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3093 Sayılı kanunla yürürlüğe giren “Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu”nun;
2.Maddesinin (b) bendinde “Elektrik Enerjisi Hâsılatından bu Kanuna göre ayrılacak paylar”,
4.Maddesinin (c) bendinde ise “Türkiye Elektrik Kurumu ve Bu kurum dışında Kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya veya işletmeye dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan diğer kurum ve kuruluşlar, tüketilen enerji miktarının birim bedel ile çarpılması …….”
5.Maddesinin (c) bendinde “Türkiye Elektrik Kurumu ve bu Kurumun dışında Kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye yetkili diğer kurum ve kuruluşlar, bu Kanunun 4.maddesinin (c) bendine göre hesaplayacakları payı doğrudan doğruya Türkiye Radyo-Televizyon kurumuna intikal ettirirler” denilmektedir.
TRT Fonu Yönetmeliği Yorumu
Görüldüğü gibi, Belediye Tüketim vergisi hesaplamasında Belediye ve mücavir alan sınırları dışında kalan elektrik tüketicileri bu vergiden muaf tutulmuş iken,
TRT fonu hesaplamasında hiçbir muafiyet bulunmadan tüm elektrik kullanıcılarını doğrudan etkilemektedir, yani;
Belediye ve Mücavir alan sınırları dışında olan veya Büyükşehir statüsünde olmayan bir il sınırları içerisinde olup yine,
Belediye Mücavir alan sınırları dışında bir köyde konutu, aynı zamanda köy dışında da olan ve elektrikle çalışan bir sulama tesisindeki iki elektrik tüketim noktasında da Belediye Tüketim Vergisi alınmazken bu iki abonede de TRT fonu tahsil edilmektedir.
Bu vergilerin ilgili kurumlara ödenmesinde ise vergilerin toplanmasında aracılık etmekle sorumlu olan ilgili tedarik şirketleri de,
Yukarıdaki metinleri incelediğinizde göreceğiniz gibi Belediye Tüketim Vergisi ödemesinde, tahsil edilen verginin, tahsilini takibeden ayın 20. Gününe kadar ilgili Belediyeye ödenmesi gerekirken,
TRT fonunda ise, elektrik faturalarında tahakkuk eden verginin tahsilâtına bağımlı olmadan, elektrik faturalarında hesaplanan miktarın doğrudan Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna ödenmesi gerekmektedir.
Kısaca elektrik faturalarındaki TRT fonunda tüketiciler kadar, tahakkuk eden vergiyi peşin ödemekle yükümlü olan ilgili tedarik şirketleri de mağduriyet yaşamaktadır.
Bir yılda elektrik tüketiminden TRT’ye ödenen 800 Milyon Tl. Olduğuna ve tedarik şirketlerinin vadesi geçmiş alacakları toplamına bakarsak, tedarik şirketlerinin nasıl bir mali külfet altında olduğu daha rahat anlaşılır.
Coşkun Tezel
coskun.tezel@akillisebekeler.com