Uzun zamandır gündemde olan Elektrik Piyasası Kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun; 17 Haziran 2016 tarih ve 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı.
Böylelikle şimdiye kadar kanunla alınan TRT fonu, Belediye Tüketim Vergisi, K.D.V.ve Enerji Fonu dışında kalan ve şimdiye kadar; kurul kararı ile alınan diğer tüm bedeller de kanun kapsamına alınmıştır.
Bu düzenlemeyle;
“Teknik ve teknik olmayan kayıp: Dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı oluşturan ve maliyeti etkileyen; teknik kayıp ve/veya kaçak kullanım gibi sebeplerden kaynaklanan ve teknik bir sebebe dayanmayan kaybı” diyerek teknik ve teknik olmayan (kaçak kullanım) tanımı yapılmış.
Kanunda,”… teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin hedef oranlar bu kayıpları düşürmeyi teşvik edecek şekilde Kurul tarafından belirlenir.” Denilerek, dağıtım şirketlerinin hedef kayıp oranlarını düşürmeyi teşvik edileceği belirtilmekle kalınmış olup, hedefi aşan dağıtım şirketleri hakkında herhangi bir yaptırımdan bahsedilmemiş iken;
“İlgili faaliyete ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedellerini içeren Kurul onaylı tarifelerin hüküm ve şartları, bu tarifelere tabi olan tüm gerçek ve tüzel kişileri bağlar.
Bir gerçek veya tüzel kişinin tabi olduğu tarifede öngörülen ödemelerden herhangi birini yapmaması hâlinde; söz konusu hizmetin durdurulabilmesini de içeren usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.”
Hükmü ile tüketicinin ödemelerini kayıp/kaçak bedeli de dâhil eksiksiz ödemelerinin gerekliliği; ödenmemesi halinde hizmetin durdurulması yani elektriğin kesilmesi ile tüketicilerin idari olarak da cezalandırılabileceği ifade edilmektedir.
Böylelikle elektrik satış tarifeleri adı altında aşağıdaki tüm kalemler yasal hükme bağlanarak; düzenlemelerin ise EPDK kurullarınca yapılacağı belirtilmiştir.
Dağıtım Tarifeleri Nelerdir?
- Dağıtım sistemi yatırım harcamaları
- Sistem işletim maliyeti
- Teknik ve teknik olmayan kayıp maliyeti
- Kesme-bağlama hizmet maliyeti
- Sayaç okuma maliyeti,
- Reaktif enerji maliyeti
Perakende Satış Tarifeleri
Kanuna eklenen bir madde ile “Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi” ile sınırlandırılmıştır.
Sonuç olarak, tüm yükümlülüklerin tüketiciye yüklendiği, hedef kayıp/kaçak oranlarını tutturamayan dağıtım şirketlerine hiçbir yaptırım öngörmeyen sadece, yöntemi belli olmayan kaçak/kayıp oranlarını düşürmenin teşvik edileceği bir sistemde başarı sağlamak pek kolay olmayacaktır.
Bu neticelere göre tüketiciler, artık Tüketici Hakem Heyetleri veya görevli Mahkemelere müracaat yoluyla ödemiş oldukları kayıp/kaçak bedellerini geri alamayacakları bir dönem başlamış bulunmaktadır.
Coşkun Tezel
coskun.tezel@akillisebekeler.com