Uzun zamandır beklenen Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve Tebliğ 02.10.2013 tarih ve 28783 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelikte yenilenebilir enerji kaynakları: Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dahil), dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını ifade edilmektedir.
Bu yönetmelikle, artık şirket kurmadan ve lisans almadan, (Önlisans ve lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğünden muaf olabilecek üretim tesisleri) yönetmelik ve tebliğ çerçevesinde resmi izinleri ve işlemleri yerine getirerek elektrik üretimi yaparak, iletim ve dağıtım şebekesinden bağımsız kendi ihtiyaçlarını karşılayabilir veya şebekeye bağlantılı olarak ihtiyaçlarının bir bölümünü kendi üretimden karşılayabilir, ihtiyaç fazlası üretimlerini, YEK kanununa bağlı olarak belirlenen kaynak bazlı fiyattan görevli tedarik şirketine 10 yıl boyunca satabilirler.
Her ne kadar yasa, yönetmelikler ve tebliğlerde Lisanssız elektrik üretimi olarak tanımlansa da kuralsız işlem yapmak mümkün değildir.
Yatırımcılar bundan böyle yönetmelik ve tebliğleri iyi incelemek kaydıyla yasal mevzuat konusunda önlerini görerek doğru yatırım yapabileceklerdir.
Başlıklarımız
Verimlilik Ölçümü
Yeteri kadar verimlilik ölçümü yapılması, tüketim tesisinin ihtiyaç ve tüketim profili belirlenmesi,
Üretim tesisinin teknik değerleri, üretim yöresinin durumu, üretim ve/veya tüketim tesisinin profili, proje takvimi ve yatırımcının bütçesi ve finansman olanaklarını da dikkatle analiz etmeleri gerekecektir.
Tesislerin kurulacağı yerlerin mülkiyet veya kira gibi kullanım hakları,
Hidrolik tesis kurulumu düşünülüyorsa su kullanım hakları gibi izinler ve belgeler,
İletim, dağıtım veya OSB şebekesine bağlı tesisler kurulacaksa, transformatör sahipliğine göre şebekeye bağlantı limitleri,
Yatırıma karar verilmesi ile birlikte; Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için İlgili Teknik Mevzuat çerçevesinde alınması gereken proje onayı ile Rüzgâr enerjisine dayalı başvurularda Teknik Etkileşim İzninin alınması gerekmektedir.
Bunların yanında projeye başlamak için,
İl Özel İdaresi, ( il özel idaresi bulunmayan yerlerde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı)
TEİAŞ, Dağıtım Şirketi veya Dağıtım Lisansı Sahibi Kurumlar
TEİAŞ, Dağıtım Şirketi veya Dağıtım Lisansı Sahibi OSB ve DSİ gibi kurumlara yapılacak müracaatlar ve sunulacak belgelerin; hazırlanması, sunulması ve süreleri içinde takiplerinin yapılması gerekmektedir.
Ama yatırım kararı için yasal mevzuat tek başına yeterli değildir. Lisanssız elektrik üretimi kapsamında kurulacak olan üretim tesisleri; genel olarak küçük ölçekli ve ihtiyaca dönük üretim tesisleri olduğu için yatırımcıların profesyonel destek almaları kendileri menfaatine olacaktır. Ayrıca Yönetmeliğin 14.maddesinin 1.fıkrasında, “YG seviyesinden yapılacak bağlantılar için, üretim tesisinin geçici kabulünden başlamak üzere işletme süresince; İlgili Teknik Mevzuata göre görev yapacak yetkili işletme sorumlusu istihdam etmek ve/veya bu konuda gerekli hizmetleri almakla yükümlüdür.” denilmektedir.
Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ile Kurulacak Üretim Tesisleri
Kurulacak üretim tesislerinde kullanılacak teçhizat, bağlantı sistemi ve performans kriterlerine ilişkin olan; öncelik sırasına göre TSE Standartları/CENELEC/IEC/EN ve diğer uluslararası standartları ile Faz akımı 16 A’dan büyük olan ve Şebekeye YG seviyesinden bağlanacak üretim tesisleri TSE K 192 kriterine uygunluk zorundadır.
Görüldüğü gibi yatırıma karar verebilmek için detaylı bir analiz, yatırıma başlama ve yatırım uygulama aşamasında ve sonrasında da yasal ve teknik mevzuatları eksiksiz yürütmek yatırımcılar için vazgeçilmez olacaktır.
Aksi halde ya verimsiz veya atıl bir yatırım tesisi kurarak yatırımcılar zarar uğrayacaklardır. Yatırımcılar enerji üretimi konusunda, kendi uzmanlık alanlarında düşündüklerinden daha fazla kafa yormak zorundadırlar.
Yanlış hesap Bağdat’tan dönmez sermayeden gider.
Coşkun Tezel
coskun.tezel@akillisebekeler.com.
Bir cevap yazın